Margot Dieleman
De aard van de kameleon vat je nooit in één beeld.

Voor Margot Dieleman is fotograferen een strategie waarmee ze de subjectieve zijde van de werkelijkheid reveleert. Haar poëtica is hybride en vertoont veel affiniteit met choreografie, muziek, theater of cinema, expressievormen die zich essentieel voltrekken in de tijd. Me and my moments is een portret bestaande uit twaalf beelden waarin niet zozeer het uiterlijk, dan wel een innerlijk proces als een chambre obscure verbeeld wordt.

Dielemans creatief proces valt uiteen in twee delen en bestaat uit de fotografische registratie waar een intensieve postproductie op volgt. Hierin transformeert het rauwe materiaal naar een eigen visuele taal. Het gehele proces gaat van start met de casting van een personage waarvan een sterke uitstraling uitgaat. In het geval van Me and my moments is de setting een architectuur met abrupt wisselende lichtomstandigheden. Daardoor wordt een onstabiele, kameleoneske omgeving opgeroepen. In deze liquide atmosfeer ontwikkelt zich een spontane choreografie tussen fotografe en model. De beweging laat zich beschrijven als een soort van pas de deux waarbij de camera manueel gehanteerd wordt om een optimale interactie te bekomen.

Ruimte, tijd en personage worden vastgelegd in een subjectieve stroom van snapshots. Ze vormen het visuele manuscript dat finaal bewerkt wordt in de fase van de postproductie. Kenmerkend voor dit afsluitend onderdeel van het creatieve proces is de bemiddeling via het kopieerapparaat. De machine wordt niet benut in functie van een zakelijke – nagenoeg gelijkblijvende – reproductie, maar ter wille van de foutmarge die bij iedere duplicatie ontstaat. Er wordt dus gebruik gemaakt van de manipulatiemogelijkheden waarbij het origineel expressief deformeert. Op die manier worden de kleurenprints herhaaldelijk gerecycleerd zodat elke tint gradueel transformeert tot een kleurenpalet bereikt wordt dat haar oeuvre typeert.

Wat de ordening van beeldreeksen en presentatie in de ruimte betreft, speelt Dieleman, bewust of onbewust, regelmatig in op de muzikale grammatica. Vooral de thematiek van de herhaling, de echo of het dubbelgangermotief markeert haar iconografie. Doorgaans leidt het (letterlijk) hernemen van motieven in muzikale composities tot een grote herkenbaarheid en brengt dit een identiteitsbestendigend effect met zich mee. De variatie, of deformatie van een motief of in dit geval een afbeelding, verhoogt de complexiteit en daagt de toeschouwer uit tot de intellectuele ontcijfering ervan. In Me and my moments ondergaat de ‘ruis’ op het beeld een langzame crescendo tot een visuele schizofrenie overheerst. De entropische ervaring vereenzelvigt de fotografe met de persoonlijkheidsvorming tijdens de adolescentie. Desalniettemin worden eveneens andere vragen opgeroepen, namelijk de verhouding tussen origineel versus duplicaat, of anders gesteld de relatie tussen norm en afwijking. Precies in de deviatie ten opzichte van de canon of norm vindt Dieleman haar plastische authenticiteit.

Stef Van Bellingen, 31 december 2010